Kilitli Pedal Nedir? Ne İşe Yarar?

Bisiklete yeni başlayanlar kilitli pedal kullanma konusuna bir hayli temkinli yaklaşıyorlar. Özellikle şehir içinde, arabaların ve yayaların arasında sürüş yapanlar, ayaklarını o kilitten zamanında kurtaramayıp düşeceklerine kendilerini inandırmış durumdalar.

Öncelikle kilitli pedalın ne gibi avantajları olduğundan bahsedeyim. Kilitli pedal ve dolayısıyla ona uygun ayakkabı giydiğinizde, pedal çevirirken bisiklete aktardığınız güç oranında ciddi bir artış oluyor. Gerekli ayarları yaptırıp, ayağınızın en doğru yeriyle pedala bastığınızda, pedala biraz daha fazla güç uygulamış oluyorsunuz. Bu da sizin harcadığınız eforun performansa dönüşmesinde size yardımcı oluyor. Pedal çevirirken ise, bir ayağınızla pedala basarken, diğer ayağınız pedala kilitli olduğundan, siz farkında olmadan ufak da olsa bir kuvvet ortaya çıkıyor, o kuvvetle pedalı çekiyorsunuz. Böylece, pedala basan diğer ayağınızın biraz daha az yorulmasını sağlamış oluyorsunuz. Diğer yandan, olayın bir de hissiyat ile ilgili boyutu var. Kendinizi, kullandığınız bisiklete tamamen bağlı ve bisiklet sanki sizin bir parçanızmış gibi hissediyorsunuz. Ona hükmetmek daha keyifli bir hale geliyor. Kilitler sayesinde, tam bir bütünleşme sağlanıyor ve biraz alıştıktan sonra ne kadar da işlevsel bir şey olduğunu daha iyi anlıyorsunuz. Özellikle, tırmanış esnasında çok büyük faydasını göreceğinizden emin olabilirsiniz.

Kilitli Pedal Modelleri

Kilitli pedallar, yol ve dağ bisikleti modelleri olarak ikiye ayrılıyor. Ancak, istediğiniz bisiklette istediğiniz pedalı kullanabilirsiniz. Uyumsuzluk problemi diye bir sorun yok. Tamamen tercih meselesi diyebilirim. Örneğin; alışma sürecinde iken, şehir bisikletime dağ bisikleti pedalı taktırmıştım. Sonrasında ilk aldığım yol bisikletinde de bir süre aynı pedalı kullandım. Dağ bisikleti pedalına uygun olarak üretilen dağ bisikleti ayakkabılarının tabanlarında bulunan destekler, bisikletten inip yürümeye başladığınızda size hemen hemen hiç sorun çıkarmıyor. Kaymıyor veya düşme tehlikesi atlatmıyorsunuz. Sürekli bisikletten inmenizin gerekeceği bir sürüş deneyimi tercih ediyorsanız, şehirde, insanların arasında vs. sürüyorsanız, bu tip bir tercih yapmanızda fayda var. Yol bisikleti ayakkabılarının tabanı, yürümeye çok müsait değildir. Çok daha kısa sürede yıpranır. Yol bisikleti kullandığı halde dağ bisikleti pedal ve ayakkabısı kullanan kişilerin sayısı çok fazla.

Çoğu yol bisikleti pedalının, güç aktarımı konusunda dağ bisikleti pedallarından daha başarılı olduğu söylenir. Ayakkabıya temas eden yüzeyleri daha geniş olduğundan, bu tip bir önerme kulağa çok da mantıksız gelmiyor ama siz çok yoğun performanslar göstermiyor ve amatör olarak bu işi sadece hobi ve spor amaçlı yapıyorsanız, bu tip şeylere çok takılmamanızda fayda var. Önemli olan, rahatlığınız ve kullandığınız pedal ve ayakkabı ikilisinin sizin amacınıza uygun olması. Yol bisikletine biniyorsunuz ve pedalınız da yol bisikletine uygun olsun istiyorsanız, ayakkabınızın altına koruyucu kılıflardan alabilirsiniz. Böylece, yürümeniz biraz daha kolaylaşır.

Kilitli pedallar, platformlu ve platformsuz olarak ikiye ayrılıyor. Platformlu pedalları, kilitli pedala uygun ayakkabınızı giymek istemediğiniz günlerde de rahatlıkla kullanabilir, herhangi bir spor ayakkabı ile sürüşünüzü gerçekleştirebilirsiniz. Yüzeyleri biraz daha geniş olur ve basmanıza olanak verir. Platformsuz olanlar ise sadece kilit kısmını içerir. Daha hafif olurlar ve sadece uygun ayakkabı ile kullanılırlar.

Şu an iki tane yol bisikleti ayakkabım var. Şehir içinde sürdüğümde, ayakkabının altına taktığım koruma kılıfları ile bisikletten inip yürüyebiliyorum. Kilitli pedal hadisesine alışırken dağ bisikleti pedalı ile alışmıştım. Şimdi ise yol için olanı kullanıyorum ve memnunum. Kullandığım pedallar Look markasına ait. Shimano, Ritchey, Look gibi markalar çok yaygın. Bunlar aynı zamanda profesyonel sporcuların da bisikletlerinde tercih ettiği markalardır.

İlk zamanlarda düşebilirsiniz. Ben üç ya da dört kere düşmüştüm. Pedalı kullanmaya başlamadan önce güvenli bir yerde, sürekli olarak kilitleyip kilit açma antremanı yapmakta fayda var. Ayrıca, pedalların kendi ayarları var. Sertlik ve yumuşaklığa kendiniz karar verebilirsiniz. Böylece, ayağınız daha kolay mı kilitten kurtulsun yoksa daha zor mu diye tercih yapma imkanınız var. Kilit açmak için yapılan o topuk hareketine bir kere alıştığınız zaman, gerisi çok kolay olur. Dikkat edilmesi gereken bir başka nokta ise, kilidi ne zaman açacağınıza karar vermek. Yola baktınız, önünüzde engel var ve belli ki bisikletten inmeniz veya bir ayağınızı yola koymanız gerekecek. Bunu yapmak için o engele varmayı beklemeyin. Öncesinde bir ayağınızı mutlaka açın. Oraya vardığınızda, rahatça o ayağınızın üzerine basın. Dilerseniz ikisini birden açın. Sol ayağını açıp sağ ayağını atmaya çalışıp da düşenler de oluyor. Panik anında insan saçmalayabiliyor. Bunların önüne geçmek için, bol bol alıştırma yapmakta fayda var.